Podsystem Monitoringu Przyrody - Monitoring Lasów.
Monitoring lasów, w postaci w jakiej funkcjonuje obecnie
wywodzi się z potrzeby śledzenia zmian stanu lasu
w okresie
narastania procesu jego zamierania, które wystąpiło w Polsce
w latach 80-dziesiątych.
W powszechnej opinii, wysokie
koncentracje zanieczyszczeń powietrza były główną przyczyną
tego zjawiska.
2020
- |
Wykonano obserwacje stanu
zdrowotnego drzewostanów na SPO I rzędu i SPO II
rzędu oraz badania roślinności runa leśnego i
odnowień naturalnych. |
- |
Na SPO MI kontynuowano pomiary
parametrów meteorologicznych, koncentracji SO2 i NO2
w powietrzu depozytu zanieczyszczeń oraz chemizmu
roztworów glebowych. |
2019
- |
Wykonano obserwacje stanu
zdrowotnego drzewostanów na SPO I rzędu i SPO II
rzędu oraz badania roślinności runa leśnego i
odnowień naturalnych i pomiary dendrometryczne drzew
na SPO II rzędu. |
- |
Na SPO MI kontynuowano pomiary
parametrów meteorologicznych, koncentracji SO2 i NO2
w powietrzu depozytu zanieczyszczeń oraz chemizmu
roztworów glebowych. |
2018
- |
Przeprowadzono
obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na
SPO I, SPO II oraz pomiar depozytu, jakości
powietrza, roztworów glebowych i parametrów
meteorologicznych na SPO MI. |
- |
Analizy próbek
igliwia bądź liści ze 138 SPO II rzędu i analizy
próbek gleby ze 148 SPO II rzędu. |
2017
- |
Przeprowadzono
obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na
SPO I, SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i
parametrów meteorologicznych na SPO MI. |
- |
Pobór próbek
igliwia bądź liści ze 138 SPO II rzędu i pobór
próbek gleby ze 148 SPO II rzędu |
2016
- |
Przeprowadzono
obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na
SPO I, SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i
parametrów meteorologicznych na SPO MI. |
2015
- |
Przeprowadzono
obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na
SPO I, SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i
parametrów meteorologicznych na SPO MI. |
- |
Seminarium pt.
"Stan lasów w Polsce wg badań monitoringowych".
|
2014
- |
Przeprowadzono
obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na
SPO I, SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i
parametrów meteorologicznych na SPO MI. |
- |
Wykonano pomiary dendrometryczne na stałych
powierzchniach obserwacyjnych II rzędu.
|
2013
- |
Przeprowadzono
obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na
SPO I, SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i
parametrów meteorologicznych na SPO MI. |
- |
Przeprowadzono
ocenę składu gatunkowego runa leśnego i odnowienia naturalnego
na SPO II rzędu. |
- |
Pobrano
próbki igliwia bądź liści z drzew próbnych na SPO II rzędu do
analizy chemicznej. |
2012
- |
Przeprowadzono obserwacje kondycji zdrowotnej
drzewostanów na SPO I , SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i parametrów meteorologicznych
na SPO MI. |
- |
Zorganizowano międzynarodową konferencję ICP-Forest:
29/30.05, Warszawa, Monitoring lasów europejskich: Śledzenie i zrozumienie zmian.
30.05/01.06, Białowieża, Task Force Meeting of ICP-Forests. |
2011
- |
Przeprowadzono obserwacje kondycji zdrowotnej
drzewostanów na SPO I, SPO II i SPO MI.
Kontynuowano pomiar depozytu, jakości powietrza,
roztworów glebowych i parametrów meteorologicznych
na SPO MI. |
2010
- |
Przeprowadzono obserwacje kondycji zdrowotnej
drzewostanów na SPO I , SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i parametrów meteorologicznych
na SPO MI. |
- |
Wykonano analizy chemiczne próbek igliwia i liści ze
stałych powierzchni obserwacyjnych II rzędu.
|
2009
- |
Pobrano próbki igliwia i liści do analiz chemicznych
ze stałych powierzchni obserwacyjnych II rzędu. |
- |
Wykonano pomiary dendrometryczne na stałych
powierzchniach obserwacyjnych II rzędu.
|
- |
Uruchomiono 11 stałych powierzchni monitoringu
intensywnego (SPO MI) w ramach programu FutMon,
współfinansowanego ze środków Life+ i NFOŚiGW.
Rozpoczęto pomiary depozytu na otwartej przestrzeni,
opadu podkoronowego, roztworów glebowych oraz
jakości powietrza. Uruchomiono dodatkowych
6
automatycznych stacji meteorologicznych: Bircza,
Szklarska Poręba, Strzałowo, Suwałki, Zawadzkie,
Krotoszyn.
|
2008
- |
Przeprowadzono ocenę składu gatunkowego runa leśnego
i odnowienia naturalnego na SPO II rzędu. |
2007
- |
Ponownie pobrano próbki gleb ze 148 stałych
powierzchni obserwacyjnych II rzędu. |
- |
Uruchomiono 6 automatycznych stacji
meteorologicznych w pobliżu stałych powierzchni
obserwacyjnych
II rzędu w Nadleśnictwach: Chojnów,
Białowieża, Krucz, Gdynia, Łąck, Bielsko.
|
- |
Założono stałe powierzchnie obserwacyjne I rzędu w
sieci 8 x 8 km kończąc proces integracji monitoringu
lasów z wielkoobszarową inwentaryzacją stanu lasów.
|
2006
- |
Monitoring entomologiczny i fitopatologiczny
zastąpiono monitoringiem oceny uszkodzeń drzew
próbnych polegającym na identyfikacji symptomów
uszkodzeń ich lokalizacji, zasięgu i wskazaniu
przyczyn uszkodzeń. |
- |
Zaniechano oceny jakości nasion sosny i badania
biomasy osobniczej biegaczowatych w ramach
monitoringu lasów.
|
- |
Założono nowe stałe powierzchnie obserwacyjne I
rzędu w sieci 16 x 16 km tożsame lokalizacyjnie
z
powierzchniami głównymi traktów inwentaryzacji
wielkoobszarowej stanu lasu i obejmujące lasy
wszystkich form własności.
|
2005
- |
Po raz trzeci pobrano próbki igliwia i liści do
analiz chemicznych ze 148 SPO II rzędu. |
- |
Wykonano pomiary dendrometryczne na 148 SPO II
rzędu.
|
- |
Zredukowano liczbę stałych powierzchni
obserwacyjnych II rzędu ze 148 do 86, na których
wykonywane są pomiary depozytu zanieczyszczeń
powietrza.
|
- |
Zapoczątkowano pomiary i analizy opadów
podkoronowych i roztworów glebowych na stałej
powierzchni obserwacyjnej II rzędu w Nadleśnictwie
Chojnów.
|
- |
Ponownie pobrano próbki igliwia bądź liści do
analiz chemicznych z drzew stojących w drzewostanach
sosnowych, świerkowych, dębowych i bukowych na 148
SPO II rzędu.
|
- |
Opracowano zasady integracji monitoringu lasów z
wielkoobszarową inwentaryzacją stanu lasu.
|
2004
- |
Rozpoczęto pomiary opadów podkoronowych i roztworów
glebowych na SPO II rzędu w Nadleśnictwie Chojnów. |
- |
Opracowano krajowy program monitoringu lasów na lata
2004 - 2005 i przystąpiono do realizacji
rozporządzenia Unii Europejskiej Forest Focus.
|
2003
- |
Przeprowadzono po raz trzeci pobór próbek gleby ze
148 SPO II rzędu. |
- |
Powtórnie wykonano ocenę roślinności runa leśnego i
odnowienia naturalnego na 148 SPOII rzędu.
|
2002
- |
Wykonano analizy chemiczne aparatu asymilacyjnego
drzew próbnych na 148 SPO II rzędu. |
2001
- |
Pobrano ponownie próbki igliwia bądz liści do analiz
chemicznych z drzew stojących w drzewostanach
sosnowych, świerkowych, dębowych i bukowych na 148
SPO II rzędu. |
1999
- |
Rozpoczęto monitoring biegaczowatych na 45 SPO II
rzędu według programu opracowanego przez
dr inż.
Marka Dobrowolskiego na podstawie metodyki Prof. dr
hab. Jana Szyszki. |
- |
Powtórzono pomiar miąższości i przyrostu miąższości
drzewostanów sosnowych, świerkowych, dębowych
i
bukowych na 148 SPO II rzędu. |
- |
Dokonano ponownego poboru próbek zbiorczych gleb do
analiz chemicznych ze 148 SPO II rzędu. |
1998
- |
Przeprowadzono ocenę różnorodności runa leśnego oraz
częstości występowania i witalności odnowienia
naturalnego na SPO II rzędu według metodyki
opracowanej przez dr. Jerzego Solona i mgr.
inż. Jerzego Wawrzoniaka. |
1997
- |
Zapoczątkowano monitoring składu chemicznego aparatu
asymilacyjnego drzew na Stałych Powierzchniach
Obserwacyjnych II rzędu według założeń metodycznych
opracowanych przez mgr inż. Jerzego Wawrzoniaka. |
1996
- |
Zapoczątkowano monitoring fitopatologiczny na SPO II
rzędu według koncepcji i założeń metodycznych
doc.
dr hab. Zbigniewa Sieroty i mgr inż. Pawła Lecha. W
tym samym roku włączono do monitoringu lasów ocenę
jakości nasion sosny. Założenia metodyczne opracował
dr inż. Andrzej Załęski. |
1995/96
- |
Dokonano weryfikacji sieci powierzchni monitoringu
lasów polegającej na redukcji liczby SPO I rzędu
w
drzewostanach powyżej 40 lat i założeniu nowych 281
stałych powierzchni obserwacyjnych w drzewostanach
młodszych, w wieku od 20 do 40 lat. Łączna liczba SPO wynosi obecnie 1461. |
1995
- |
Wyniki monitoringu lasów publikowane są w corocznych
raportach w Bibliotece Monitoringu Środowiska
wydawanych przez Państwową Inspekcję Środowiska. |
- |
Założono 26 Stałych Powierzchni Obserwacyjnych II
rzędu w drzewostanach dębowych i bukowych.
Przeprowadzono pomiary miąższości i przyrostu
miąższości drzewostanów. Kontynuowano monitoring
gleb
w drzewostanach liściastych. |
1994
- |
Założono Stałe Powierzchnie Obserwacyjne II rzędu
(SPO II) w drzewostanach sosnowych i świerkowych
oraz przeprowadzono pomiary miąższości i
przyrostu miąższości drzewostanów. |
- |
Rozpoczęto
monitoring gleb według metodyki opracowanej
przez dr inż. Józefa Wójcika. Uruchomiono
pomiary koncentracji zanieczyszczeń powietrza i
depozytu mokrego na stałych powierzchniach
obserwacyjnych II rzędu. Założenia metodyczne
opracowali mgr inż. Jerzy Wawrzoniak i mgr inż. Aleksandra Liwińska. |
1992
- |
Włączono do monitoringu lasu monitoring
entomologiczny obejmujący liściożerne szkodniki
drzew iglastych. Koncepcję i metodykę monitoringu
entomologicznego opracował dr inż. Andrzej Kolk. |
1991
- |
Monitoring lasów włączono do Państwowego Monitoringu
Środowiska koordynowanego przez Państwową Inspekcję
Ochrony Środowiska. |
1989
- |
Instytut
Badawczy Leśnictwa przystąpił do uruchomienia
monitoringu uszkodzeń lasu (monitoring
biologiczny) zakładając 1500 Stałych Powierzchni
Obserwacyjnych I rzędu (SPO I) i
przeprowadzając pierwsze obserwacje cech
morfologicznych koron drzew próbnych.
Koncepcję
monitoringu uszkodzeń lasu tworzyli: prof. dr Tadeusz Trampler, doc. dr Stanisław Dunikowski,
dr inż.
Stanisław Zajączkowski, mgr inż. Jerzy Wawrzoniak,
mgr Jadwiga Małachowska, dr inż. Jan Głaz,
dr
Elżbieta Dmyterko.
W tym samym roku Polska
przystąpiła do Międzynarodowego Programu pt. "Ocena
i monitoring wpływu zanieczyszczeń powietrza na
lasy" i wyniki krajowego monitoringu lasów zostały
zamieszczone w Raporcie "Forest Damage and Air
Pollution". |
|