MONITORING     ZADANIA     PROGRAM     SIEĆ     RAPORTY     DEFOLIACJA     PUBLIKACJE     O NAS     KONTAKT

Monitoring

 

Podsystem Monitoringu Przyrody - Monitoring Lasów.

 

Monitoring lasów, w postaci w jakiej funkcjonuje obecnie wywodzi się z potrzeby śledzenia zmian stanu lasu
w okresie narastania procesu jego zamierania, które wystąpiło w Polsce w latach 80-dziesiątych.

 

W powszechnej opinii, wysokie koncentracje zanieczyszczeń powietrza były główną przyczyną tego zjawiska.

 

 

2020

-

Wykonano obserwacje stanu zdrowotnego drzewostanów na SPO I rzędu i SPO II rzędu oraz badania roślinności runa leśnego i odnowień naturalnych.

-

Na SPO MI kontynuowano pomiary parametrów meteorologicznych, koncentracji SO2 i NO2 w powietrzu depozytu zanieczyszczeń oraz chemizmu roztworów glebowych.

 

2019

-

Wykonano obserwacje stanu zdrowotnego drzewostanów na SPO I rzędu i SPO II rzędu oraz badania roślinności runa leśnego i odnowień naturalnych i pomiary dendrometryczne drzew na SPO II rzędu.

-

Na SPO MI kontynuowano pomiary parametrów meteorologicznych, koncentracji SO2 i NO2 w powietrzu depozytu zanieczyszczeń oraz chemizmu roztworów glebowych.

 

2018

-

Przeprowadzono obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na SPO I, SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i parametrów meteorologicznych na SPO MI.

-

Analizy próbek igliwia bądź liści ze 138 SPO II rzędu i analizy próbek gleby ze 148 SPO II rzędu.

 

2017

-

Przeprowadzono obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na SPO I, SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i parametrów meteorologicznych na SPO MI.

-

Pobór próbek igliwia bądź liści ze 138 SPO II rzędu i pobór próbek gleby ze 148 SPO II rzędu

 

2016

-

Przeprowadzono obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na SPO I, SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i parametrów meteorologicznych na SPO MI.

 

2015

-

Przeprowadzono obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na SPO I, SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i parametrów meteorologicznych na SPO MI.

-

Seminarium pt. "Stan lasów w Polsce wg badań monitoringowych".

 

2014

-

Przeprowadzono obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na SPO I, SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i parametrów meteorologicznych na SPO MI.

-

Wykonano pomiary dendrometryczne na stałych powierzchniach obserwacyjnych II rzędu.

 

2013

-

Przeprowadzono obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na SPO I, SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i parametrów meteorologicznych na SPO MI.

-

Przeprowadzono ocenę składu gatunkowego runa leśnego i odnowienia naturalnego na SPO II rzędu.

-

Pobrano próbki igliwia bądź liści z drzew próbnych na SPO II rzędu do analizy chemicznej.

 

2012

-

Przeprowadzono obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na SPO I , SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i parametrów meteorologicznych na SPO MI.

-

Zorganizowano międzynarodową konferencję ICP-Forest:

29/30.05, Warszawa, Monitoring lasów europejskich: Śledzenie i zrozumienie zmian.

30.05/01.06, Białowieża, Task Force Meeting of ICP-Forests.

 

2011

-

Przeprowadzono obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na SPO I, SPO II i SPO MI.

Kontynuowano pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i parametrów meteorologicznych na SPO MI.

 

2010

-

Przeprowadzono obserwacje kondycji zdrowotnej drzewostanów na SPO I , SPO II oraz pomiar depozytu, jakości powietrza, roztworów glebowych i parametrów meteorologicznych na SPO MI.

-

Wykonano analizy chemiczne próbek igliwia i liści ze stałych powierzchni obserwacyjnych II rzędu.

 

2009

-

Pobrano próbki igliwia i liści do analiz chemicznych ze stałych powierzchni obserwacyjnych II rzędu.

-

Wykonano pomiary dendrometryczne na stałych powierzchniach obserwacyjnych II rzędu.

-

Uruchomiono 11 stałych powierzchni monitoringu intensywnego (SPO MI) w ramach programu FutMon, współfinansowanego ze środków Life+ i NFOŚiGW. Rozpoczęto pomiary depozytu na otwartej przestrzeni, opadu podkoronowego, roztworów glebowych oraz jakości powietrza. Uruchomiono dodatkowych
6 automatycznych stacji meteorologicznych: Bircza, Szklarska Poręba, Strzałowo, Suwałki, Zawadzkie, Krotoszyn.

 

2008

-

Przeprowadzono ocenę składu gatunkowego runa leśnego i odnowienia naturalnego na SPO II rzędu.

 

2007

-

Ponownie pobrano próbki gleb ze 148 stałych powierzchni obserwacyjnych II rzędu.

-

Uruchomiono 6 automatycznych stacji meteorologicznych w pobliżu stałych powierzchni obserwacyjnych
II rzędu w Nadleśnictwach: Chojnów, Białowieża, Krucz, Gdynia, Łąck, Bielsko.

-

Założono stałe powierzchnie obserwacyjne I rzędu w sieci 8 x 8 km kończąc proces integracji monitoringu lasów z wielkoobszarową inwentaryzacją stanu lasów.

 

2006

-

Monitoring entomologiczny i fitopatologiczny zastąpiono monitoringiem oceny uszkodzeń drzew próbnych polegającym na identyfikacji symptomów uszkodzeń ich lokalizacji, zasięgu i wskazaniu przyczyn uszkodzeń.

-

Zaniechano oceny jakości nasion sosny i badania biomasy osobniczej biegaczowatych w ramach monitoringu lasów.

-

Założono nowe stałe powierzchnie obserwacyjne I rzędu w sieci 16 x 16 km tożsame lokalizacyjnie
z powierzchniami głównymi traktów inwentaryzacji wielkoobszarowej stanu lasu i obejmujące lasy wszystkich form własności.

 

2005

-

Po raz trzeci pobrano próbki igliwia i liści do analiz chemicznych ze 148 SPO II rzędu.

-

Wykonano pomiary dendrometryczne na 148 SPO II rzędu.

-

Zredukowano liczbę stałych powierzchni obserwacyjnych II rzędu ze 148 do 86, na których wykonywane są pomiary depozytu zanieczyszczeń powietrza.

-

Zapoczątkowano pomiary i analizy opadów podkoronowych i roztworów glebowych na stałej powierzchni obserwacyjnej II rzędu w Nadleśnictwie Chojnów.

-

Ponownie pobrano  próbki igliwia bądź liści do analiz chemicznych z drzew stojących w drzewostanach sosnowych, świerkowych, dębowych i bukowych na 148 SPO II rzędu.

-

Opracowano zasady integracji monitoringu lasów z wielkoobszarową inwentaryzacją stanu lasu.

 

2004

-

Rozpoczęto pomiary opadów podkoronowych i roztworów glebowych na SPO II rzędu w Nadleśnictwie Chojnów.

-

Opracowano krajowy program monitoringu lasów na lata 2004 - 2005 i przystąpiono do realizacji rozporządzenia Unii Europejskiej Forest Focus.

 

2003

-

Przeprowadzono po raz trzeci pobór próbek gleby ze 148 SPO II rzędu.

-

Powtórnie wykonano ocenę roślinności runa leśnego i odnowienia naturalnego na 148 SPOII rzędu.

 

2002

-

Wykonano analizy chemiczne aparatu asymilacyjnego drzew próbnych na 148 SPO II rzędu.

 

2001

-

Pobrano ponownie próbki igliwia bądz liści do analiz chemicznych z drzew stojących w drzewostanach sosnowych, świerkowych, dębowych i bukowych na 148 SPO II rzędu.

 

1999

-

Rozpoczęto monitoring biegaczowatych na 45 SPO II rzędu według programu opracowanego przez
dr inż. Marka Dobrowolskiego na podstawie metodyki Prof. dr hab. Jana Szyszki.

-

Powtórzono pomiar miąższości i przyrostu miąższości drzewostanów sosnowych, świerkowych, dębowych
i bukowych na 148 SPO II rzędu.

-

Dokonano ponownego poboru próbek zbiorczych gleb do analiz chemicznych ze 148 SPO II rzędu.

 

1998

-

Przeprowadzono ocenę różnorodności runa leśnego oraz częstości występowania i witalności odnowienia naturalnego na SPO II rzędu według metodyki opracowanej przez dr. Jerzego Solona i  mgr. inż. Jerzego Wawrzoniaka.

 

1997

-

Zapoczątkowano monitoring składu chemicznego aparatu asymilacyjnego drzew na Stałych Powierzchniach Obserwacyjnych II rzędu według założeń metodycznych opracowanych przez mgr inż. Jerzego Wawrzoniaka.

 

1996

-

Zapoczątkowano monitoring fitopatologiczny na SPO II rzędu według koncepcji i założeń metodycznych
doc. dr hab. Zbigniewa Sieroty i mgr inż. Pawła Lecha. W tym samym roku włączono do monitoringu lasów ocenę jakości nasion sosny. Założenia metodyczne opracował dr inż. Andrzej Załęski.

 

1995/96

-

Dokonano weryfikacji sieci powierzchni monitoringu lasów polegającej na redukcji liczby SPO I rzędu
w drzewostanach powyżej 40 lat i założeniu nowych 281 stałych powierzchni obserwacyjnych w drzewostanach młodszych, w wieku od 20 do 40 lat. Łączna liczba SPO wynosi obecnie 1461.

 

1995

-

Wyniki monitoringu lasów publikowane są w corocznych raportach w Bibliotece Monitoringu Środowiska wydawanych przez Państwową Inspekcję Środowiska.

-

Założono 26 Stałych Powierzchni Obserwacyjnych II rzędu w drzewostanach dębowych i bukowych. Przeprowadzono pomiary miąższości i przyrostu miąższości drzewostanów. Kontynuowano monitoring gleb
w drzewostanach liściastych.

 

1994

-

Założono Stałe Powierzchnie Obserwacyjne II rzędu (SPO II) w drzewostanach sosnowych i świerkowych oraz przeprowadzono pomiary miąższości i przyrostu miąższości drzewostanów.

-

Rozpoczęto monitoring gleb według metodyki opracowanej przez dr inż. Józefa Wójcika. Uruchomiono pomiary koncentracji zanieczyszczeń powietrza i depozytu mokrego na stałych powierzchniach obserwacyjnych II rzędu. Założenia metodyczne opracowali mgr inż. Jerzy Wawrzoniak i mgr inż. Aleksandra Liwińska.

 

1992

-

Włączono do monitoringu lasu monitoring entomologiczny obejmujący liściożerne szkodniki drzew iglastych. Koncepcję i metodykę monitoringu entomologicznego opracował dr inż. Andrzej Kolk.

 

1991

-

Monitoring lasów włączono do Państwowego Monitoringu Środowiska koordynowanego przez Państwową Inspekcję Ochrony Środowiska.

 

1989

-

Instytut Badawczy Leśnictwa przystąpił do uruchomienia monitoringu uszkodzeń lasu (monitoring biologiczny) zakładając 1500 Stałych Powierzchni Obserwacyjnych I rzędu (SPO I) i przeprowadzając pierwsze obserwacje cech morfologicznych koron drzew próbnych.

Koncepcję monitoringu uszkodzeń lasu tworzyli: prof. dr Tadeusz Trampler, doc. dr Stanisław Dunikowski,
dr inż. Stanisław Zajączkowski, mgr inż. Jerzy Wawrzoniak, mgr Jadwiga Małachowska, dr inż. Jan Głaz,
dr Elżbieta Dmyterko.

W tym samym roku Polska przystąpiła do Międzynarodowego Programu pt. "Ocena i monitoring wpływu zanieczyszczeń powietrza na lasy" i wyniki krajowego monitoringu lasów zostały zamieszczone w Raporcie "Forest Damage and Air Pollution".